Dúirt an criticeoir frithcogadh, Noam Chomsky, le déanaí nach ceist saoirse a bhí ‘sna Danmhairg ar an scéal cartúnna, agus nach caismirt iad faoi an Iarthar agus an domhan Ioslamach, ach ionsaigh tríd is tríd ag an rialtas Danmhairg ar an mionlach Ioslamach atá ina gconaí san tír sin. Bhí sé ag caint liomsa nuair a bhí mé ag obair ar raidió Coláiste Uí Ghríofa an mhí seo caite.
Deir sé go raibh an Araib Shádach go formhór mórchuid antoisteach d’ainneoin an ioróin gurbh é sean-comhghuallí Stáit Aontaithe Mheiriceá. Deir sé freisin gurb é Indinéis comhghuallí eile Stáit Aontaithe Mheiriceá, agus bhí an Ginearál Suharto freagrach as dúnmharú na mílte daoine. Cuir béim ar “ionsaigh míofar ciníoch” agus níl aon rud ar bith de saoirse preas. Cúpla seachtain ó shin, foilsíodh na cartúnna, ach níor fhoilsigh an páipéar Danmhairg – “Jyllands Posten” – iomháineachas Críostaíocht, a dúirt an Ollamh Chomsky.
Thug an tOllamh clúiteach domhain ó Boston MIT focal trom ar an breithiúnas ó na cúirteanna san Ostair, nuair a shocraigh siad príosún trí bliana a ghearradh ar an scríbhneoir agus staraí Briotanach David Irving le déanaí. Ciontaíodh é ar an muirear go ndúirt sé nar tharla go an uileloscadh i rith an Dara-Cogadh Domhanda. Deir an tOllamh freisin nach bhfuil staír maith ag na tíortha seo – An Ostair agus an Ghearmáin – i rith an cogadh ar fud an domhain. Deir sé go raibh an Fhrainc níos measa. Bhí an Fhrainc freagrach as Bernard Lewis a chur i bpríosún mar gheall ar cad a scríobh sé faoi na daoine Airméin sa Tuirc. Deir sé freisin go bhfuil “cumhacht íochtaránach” sa Bhreatain nuair a chuir faoi chois an cléir Moslamach.
Nuair a bhí sé ag caint faoi contúirt gléas troda núicléach, deir se go raibh fiontar an-mhór ann. Níor thug polasaí ná polaitíocht an Uachtarain Bush aon siochán do daoine ar fud an domhain. “Bhris an AE comhaontú leis an Iaráin,” a deir an tOllamh Chomsky. Dúirt an rialtas Iaráineacha go stopfaidís ‘saibhrú uranium’ agus thug an AE ‘ráthaíocht sábháilteacht’ ach ón caint trodach na Meiriceánaigh. Níor cloígh an AE leis an comhaontú, agus rinne said athchomhairle.
Toisc an cogadh san Iaráic, tá an Iaráin faoi timpeallaithe ag saighdiúirí Meiriceánacha agus saighdiúirí ó tíortha eile, leis an mBreatain, agus faoi bagairt an t-arm núicléach Iosrael. Mar gheall ar sin, níl aon ionadh ar an tOllamh Chomsky go bhfuil an Iaráin ag forbairt cois núicléach. Dúirt an tOllamh gur féidir leis an Iosrael ‘céad mile arm núicléach’, agus arm eile don náisiún Meiriceánach. ‘Cumhacht mhór’ agus ‘tír naimhdeach’ i Meiriceá, a deir Chomsky. Cuireann sé eagla ar an AE d’ainneoin an comhghaolmhar idir na tíortha Eorpacha agus Meiriceá ar rudaí eacnamaíochta agus infheistíochta.
Nuair a bhí sé ag caint faoi cogadh núicléach, thagair Chomsky d’alt le Robert McNamara dár teideal “Apocalypse Soon”, agus thug sé rabhadh duinn mar tá clár Bush ag ‘méadú an bagairt’.
Tá scanradh ar Stáit Aontaithe Mheiriceá faoi tSín agus an dúshlán atá inti eacnamaíochta í. Is dúshlán mór do dhaoine Meiriceánacha a thabhairt ar rudaí eagnamíocht. Tá an Meiriceá Laidineach ag éirí maidir le cúrsaí eagnamíochta, agus tá eolas i measc na polaiteoir Méiriceanacha ar an forbairt nua. Gan amhras, is cloch mhíle é. I ndáirire, tá buntáistí mór ag na daoine Síneacha agus an rialtas Síneach. B’fhéidir buntáistí do gach duine atá ina gcónaí san Áis. Ó am go chéile, agus anois is arís bíonn fior tíogar Áiseach ann. Gan dabht. Tá an eacnamíocht Síneach ag fás suas ag an t-am seo, agus tá na tíortha Meiriceá Laidineach ag teacht ar bhuntáistí an neamhspleáchas. An rud seo – an forbairt agus an timpeallacht agus an clioma nua – is mibhuntáiste é don náisiún Meiriceáneach. Tá na polaisaíthe Síneacha cosúil le polaisaíthe an Roinn Airgeadais in Éireann – “Fás eacnamaíocht a chur chun cinn a mbeidh de thoradh air fostaíocht inmharthana, forás sóisialta agus caighdeáin mhaireachtála go huile ar ardleibhéal.” (Suíomh gréasáin An Roinn Airgeadais). Tháinig fás agus forbairt ar an tSín, d’ainneoin an géarchéim airgead san Áis.
Chomh maith le sin, tá na margaí ar fud an domhain faoi bhagairt iomaíoch ar gach taobh agus tá clioma nua thart. D’ainneoin na ndeacrachtaí uile, agus an cóngaracht idir an Eorap agus na Stáit Aontaithe, níl sábháilte ag an gComhmargadh freisin. D’aithin an tOllamh an cairdeas sin; agus tá intleacht agus géarchúis go mhaith i léith an intleachtach Meiriceá seo ar an bagairt tSín san áit-margadh.
Nuair a bhí sé ag caint le raidió stáisúin Coláiste Uí Ghríofa le déanaí, labhair an tOllamh freisin faoi ábhair eile, mar tá smaointe féin mitheatneamhach ar na polaisaíthe thiar, agus mholadh sé John Steinbruner as nuachtán measúil ‘Acadámh de Ealaínna agus Eolaíochta’ agus an alt a scríobh sé: An Armageddon of our Own Making!
Níl sé sin indéanta!